Podatek od darowizn – co z prezentami ślubnymi?

Co do zasady otrzymanie darowizny wiąże się z obowiązkiem podatkowym w podatku od spadków i darowizn. Jednak istnieje szereg zwolnień z tego podatku.

Zacznijmy od tego kto ma obowiązek uiścić podatek od darowizny? Obowiązek taki mają osoby fizyczne, które otrzymały darowiznę o wartości przekraczającej kwotę wolną od podatku, która wynosi:

• 9637 zł – dla osób należących do I grupy podatkowej, do której zalicza się: małżonka, zstępnych (dzieci, wnuki), wstępnych (rodzice, dziadkowie), pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.
• 7276 zł – dla II grupy podatkowej, do której należą: dalsi krewni, m.in. wujkowie, ciotki, małżonkowie rodzeństwa.
• 4902 zł – dla III grupy podatkowej obejmującej osoby niespokrewnione.

Co ważne, kwota wolna obowiązuje przez pięć lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło nabycie ostatniej darowizny, czyli sumuję się wartość rynkową darowizn otrzymanych od jednej osoby w ciągu tego okresu.

Tak więc opodatkowaniu podlega nabycie majątku o wartości ponad kwotę wolną od podatku. W takim przypadku podatnik jest zobowiązany do złożenia we właściwym urzędzie skarbowym zeznania podatkowego o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych (SD -3) w ciągu miesiąca od dnia otrzymania darowizny. Do zeznania należy dołączyć dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania. Termin płatności podatku od spadków i darowizn wynosi 14 dni od dnia doręczenia podatnikowi decyzji organu podatkowego ustalającej wysokość podatku.

Obdarowani mogą jednak w ogóle uniknąć podatku, jeśli otrzymali prezent od najbliższej rodziny. Chodzi o obowiązujące od 2007 r. zwolnienie dla tzw. zerowej grupy podatkowej, która jest węższa niż I grupa. Do zerowej grupy podatkowej zaliczają się : małżonek, rodzice, dziadkowie, dzieci, wnuki, prawnuki, rodzeństwo, pasierb, ojczym, macocha. Nie zalicza się do niej teściów, zięcia i synowej.

Obdarowani muszą spełnić dwa warunki: złożyć do urzędu skarbowego formularz SD-Z2 i – jeśli była to darowizna pieniężna, okazać dowód wpłaty na konto. Mają na to sześć miesięcy. Ale uwaga: zwolnienie nie dotyczy gotówki, gdyż wpłata musi być udokumentowana. Lepiej więc nie przekazywać większych darowizn w formie gotówkowej.

Uwaga! Pamiętajmy że prezenty ślubne, które otrzymują nowożeńcy uznawane są za darowiznę, która podlega podatkowi od spadków i darowizn.

W związku z powyższym ze względów podatkowych najlepszym rozwiązaniem będzie przekazanie prezentu w postaci sporej sumy pieniężnej na konto nowożeńca. Pamiętajmy również aby szczególnie wartościowy prezent przekazać tylko własnemu dziecku, bo tylko ono skorzysta z całkowitego zwolnienia z daniny. Zięć lub synowa będą musieli rozliczyć podarunek od teściów przekraczający 9637 zł.

Inne zasady obowiązują w przypadku prezentów od dalszych krewnych i znajomych. Jeśli np. wartość prezentu od wujka należącego do II grupy podatkowej nie przekracza 7276 zł, to nowożeńcy nie muszą informować o nim fiskusa. Jeśli jednak jest wyższa, w ciągu miesiąca do urzędu skarbowego muszą złożyć druk SD-3.

Jeżeli nowożeńcy zapomną o rozliczeniu wartościowego prezentu, a podczas kontroli skarbowej powołają się na podarunki od rodziny, grozi zapłata karnej 20-procentowej stawki podatku. Najczęstszym powodem przeprowadzenia kontroli jest dokonana przez nowożeńców inwestycja, np. zakup nieruchomości, który nie ma pokrycia w ich zarobkach.